Państwo Kościelne, Klemens XIV Ganganelli (1769-1774). Medal 1773 upamiętniający rozwiązanie zakonu Jezuitów, aut. Theodore van Berckel, Lincoln 1928, van Loon, Vervolg, 486, srebro 39 mm, waga 22,40 g., stan zachowania 3, patyna, drobne uszkodzenia obrzeża
W 1773 r. papież Klemens XIV, pod naciskiem wrogich Kościołowi i Towarzystwu dworów burbońskich, rozwiązał zakon.
W chwili kasaty zakonu liczył on 2341 jezuitów, 56 kolegiów, 20 rezydencji i 65 stacji misyjnych. Po rozwiązaniu zakonu, jezuitów przyjęła caryca Katarzyna II, a Białoruś stała się jedynym legalnym ośrodkiem działania jezuitów.
Po pierwszym rozbiorze, w 1772 r., do Rosji zostały wcielone wschodnie terytoria Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Znajdowało się na nich wiele jezuickich ośrodków. Katarzyna II w myśl idei Oświecenia szanowała nasze szkolnictwo i wyznaczyła jezuitom misję zajmowania się oświatą w tzw. „kraju zachodnim”. W dowód sympatii ofiarowała im kościół św. Katarzyny w Sankt Petersburgu, którym obecnie zajmują się dominikanie. Na szczęście dla jezuitów caryca nie odczytała papieskiego breve Dominus ac Redemptor noster o kasacie zakonu z 1773 r., a było to warunkiem – ze względu na rodzaj papieskiego dokumentu – likwidacji Towarzystwa.
Jednym z powodów usunięcia jezuitów było posądzenie ich o łamanie zakazu nawracania na katolicyzm. W XIX w. było kilka przypadków wśród rosyjskiej arystokracji przejścia na katolicyzm. Innym powodem była niechęć intelektualnych środowisk moskiewsko-petersburskich do jezuitów. Aleksander I zaś miał plany zreformowania rosyjskiego szkolnictwa wyższego. To pod naciskiem tych środowisk zdecydował się na wypędzenie jezuitów.
Ogółem zlikwidowano wówczas 21 domów jezuickich, w tym Akademię Połocką kształcącą ok. 700 uczniów i studentów, a także podległe kolegia. Szkoły i misje przejęło po jezuitach duchowieństwo zakonne i diecezjalne, a dobra ziemskie przypadły w udziale państwowym Izbom Skarbowym. Memorandum Aleksandra I z 13 marca 1820 r. zabraniało jezuitom wstępu na teren monarchii rosyjskiej. Wygnano ich z całego Imperium Rosyjskiego, tylko nielicznym udało się zostać i pracować na misjach do 1827 r. Schronienie, po ciężkich pertraktacjach z cesarzem uzyskali na terenach Galicji, aby w 1827 r. na drodze prawnej uzyskać zgodę na rozwój działalności duszpasterskiej. Pędzącego intelektualnego pociągu już nikt nie był w stanie zatrzymać.
Dekret kasacyjny nie został jednak ogłoszony na ziemiach wcielonych do Rosji w pierwszym rozbiorze Polski, tam też kontynuował zakon swą działalność do chwili przywrócenia go w 1814 r.
źródło: jezuici.pl
(16 produkty(ów) w tej samej kategorii)
Państwo Kościelne, Klemens XIV Ganganelli (1769-1774). Medal 1773 upamiętniający rozwiązanie zakonu Jezuitów, aut. Theodore van Berckel, Lincoln 1928, van Loon, Vervolg, 486, srebro 39 mm, waga 22,40 g., stan zachowania 3, patyna, drobne uszkodzenia obrzeża