Stanisław Leszczyński, Król Polski, portret, staloryt XIX w., Leonarda Chodźko
- KOD: 4611075R
Stanisław Leszczyński, Król Polski, portret, staloryt XIX w., autor Michał Stachiewicz, praca z dzieła Leonarda Chodźki - La Pologne historique, litteraire, monumentale et ilustree, Paryż 1839-1841, całość format A4 (passe-partout), wymiary obrazka 11 cm x 18 cm, stan bardzo dobry.
Stanisław Leszczyński (1677-1766) Elekcyjny król Polski i książę Lotaryngii. Podczas wielkiej wojny północnej był jednym z liderów opozycji sprzeciwiającej się władzy Augusta II Sasa. 12 lipca 1704 roku, pod naciskiem króla Szwecji Karola XII, został wybrany na króla Polski, jednak dopiero 4 października 1705 roku wbrew zakazowi stolicy apostolskiej – koronowany. Jego pozycję usankcjonowała dopiero wymuszona abdykacja Augusta II Mocnego latem 1706 roku. Pozostawał w pełnym uzależnieniu od Szwedów, a na tronie utrzymał się tylko tak długo, jak Karol XII odnosił sukcesy w walkach z Rosjanami. Po przegranej przez Szwedów bitwie pod Połtawą w 1709 roku był zmuszony opuścić kraj; przez dwa lata tułał się po Europie. W 1712 roku zawarł ugodę z reprezentantami Augusta II, na mocy której zrzekł się władzy i zwrócił Sasowi jego akt abdykacji, ale w zamian zachował prawo do dalszego tytułowania się królem. Mimo tego porozumienia rok później podjął nieudaną wyprawę do Polski na czele połączonych sił tatarsko-turecko-szwedzkich. Ekspedycja zakończyła się zupełnym fiaskiem, a Stanisław Leszczyński, na pocieszenie, otrzymał od Karola XII mikroskopijne Księstwo Dwóch Mostów w Bawarii. Fortuna na nowo uśmiechnęła się do byłego króla dopiero w 1725 roku, gdy jego córka Maria poślubiła nastoletniego władcę Francji, Ludwika XV. Przy francuskim wsparciu Leszczyński podjął kolejną próbę powrotu na tron. Podczas elekcji 1733 roku, korzystając z walnej pomocy finansowej teścia, doprowadził do swojego wyboru na króla. Decyzja szlachty wywołała jednak zdecydowaną, zbrojną reakcję sąsiednich mocarstw – Rosji, Austrii i Saksonii – które najechały Rzeczpospolitą, by zapewnić koronę synowi zmarłego Augusta Mocnego: Augustowi III Sasowi. Leszczyński jeszcze przez kilka miesięcy utrzymał się w oblężonym Gdańsku, po czym zmuszony był salwować się ucieczką w przebraniu chłopa. W decydującym momencie francuski dwór zrezygnował z wojskowej obrony interesów swojego protegowanego na rzecz Augusta III. Na drodze kompromisu zawartego z Austrią, w 1736 r. dożywotnio otrzymał księstwa Lotaryngii i Baru, które po jego śmierci miały wejść w skład Francji jako zaległy posag królowej Marii. Był najdłużej żyjącym królem Polski. Zmarł w wieku 88 lat na na skutek oparzeń, odniesionych, gdy jego ubrania zajęły się ogniem z kominka. Został pochowany w kościele Notre-Dame de Bon Secours w Nancy. Kościół został zniszczony podczas rewolucji francuskiej, a szczątki królewskie dwukrotnie sprofanowano. W czerwcu 1814 zabrał je Michał Sokolnicki i przewiózł do Poznania, z zamiarem pochowania w katedrze wawelskiej. Od tamtego czasu ich losy były nieznane aż do roku 1924, kiedy odnalezione zostały w podziemiach kościoła św. Katarzyny w Leningradzie, skąd przemycone zostały do Zamku Królewskiego w Warszawie. W roku 1926 przeniesiono je do jednej z sal zamku królewskiego na Wawelu, skąd trafiły w roku 1938 do katedry wawelskiej, początkowo do krypty Batorego, później do krypty Zygmuntowskiej. źródło: ciekawostkihistoryczne.pl
CHODŹKO, Leonard Borejko (1800-1871), La Pologne historique, litteraire et monumentale, (…), 1835-1842. Monumentalne dzieło słynnego polskiego wydawcy emigracyjnego Leonarda Chodźko będące historią i opisem geograficzno-politycznym Polski. Dzieło wydano w trzech tomach. Pierwsza część to historia Polski od czasów najdawniejszych do panowania Władysława Łokietka. Drugi tom obejmuje historię Polski od panowania Kazimierza Wielkiego do śmierci Stefana Batorego, zaś ostatni od początku panowania Zygmunta III Wazy, aż po wydarzenia współczesne Autorowi i Czytelnikom, czyli do powstania listopadowego. Każda część zawiera także opisy wyjątkowych i ciekawych miejsc w Polsce, a także podstawowe informacje o literaturze, sztuce i nauce. Ponadto dzieło zawiera przykłady wyjątkowych zabytków na ziemiach polskich. Ważną część dzieła stanowią baśnie, legendy i opowiadania, a także esej o teatrze dramatycznym w Polsce. Dzieło zawiera także opis tańców polskich, takich jak polonez, mazurek, czy krakowiak. Dzieło bardzo bogato ilustrowane, liczne staloryty, pomniki przyrody, obiekty sakralne, zamki, pałace, miasta, portrety ważnych postaci historycznych z dziejów Polski, dzieła sztuki, nuty pieśni itd. Łącznie daje to liczbę 180 rycin (w tym mapy), w komplecie w trzech tomach, tj. 60 rycin na każdy tom skolacjonowanych z tablicą na początku woluminu.